"Hij wil alleen maar spelen!"

“Hij wil alleen maar spelen!”

Staart tussen de benen

Vanmorgen gaf ik les aan een puppy en zijn baasje in het Lage Bergse Bos. We kwamen een ander baasje met zijn hond tegen. De hond (voor de trouwe meespelers met de raad-de-kruising quiz op Facebook: een kruising die ik zo snel niet kon raden ;)) kwam in snel tempo naar 'onze pup' gelopen. De pup maakte zich klein, liet zijn hoofd zakken, zijn staart was laag. De andere hond snuffelde aan 'ons pupje' en begon vervolgens in zijn nek, oren en halsstreek te happen, niet hard maar wel aanhoudend. 'Onze pup' ging op zijn rug liggen met de staart tussen zijn benen.

Ze spelen alleen maar

Terwijl dit tafereeltje zich ontwikkelde was ik naar de honden toegelopen. Ik maakte ruimte voor pupmans om overeind te komen, door tussen de honden te gaan staan. De andere hond bleef proberen om langs mij heen naar puppy te gaan en wilde de interactie weer starten. Ik vroeg het baasje van de hond of ze haar hond wilde roepen. Een beetje verontwaardigd dat ik me met deze hond-hond interactie bemoeide, zei ze tegen me dat “de honden alleen maar aan het spelen waren”.

Maar was dat wel het geval?? Was dit spel? Nee, dit was geen spelen. Een pup of volwassen hond die op zijn rug ligt met zijn staart tussen zijn benen, geeft aan dat hij het niet leuk vindt wat er gebeurd. Als het spel zou zijn, zou de andere hond daarop moeten reageren door te stoppen en een beetje afstand te nemen. Een van de andere belangrijke kenmerken van spel is ook dat er tweerichtingsverkeer is: beide honden zoeken de interactie met elkaar op. Is dat niet het geval maar loopt de één vooral achter de ander aan? Dan is het waarschijnlijk geen spel.

Honden regelen dat zelf wel onderling

Tja, helaas is dat ook iets wat ik nog steeds veel hoor. Dat je het honden onderling zelf uit moeten laten zoeken. En dat het dan wel goed komt. Ik ben het hier niet mee eens. Ik denk dat het heel belangrijk is dat je hond leert dat hij veilig is bij jou. Dat jij voor hem opkomt als het nodig is. Vanuit de pup zijn oogpunt gezien was dit een enge situatie. Wat zou jij ervan vinden als er een vreemde plots op je afkomt en bij je op schoot komt zitten? Gewoon voor de gezelligheid?! Precies! Grijp dus in, ga er rustig naar toe en geef je pup (maar ook als je een volwassen hond hebt) de gelegenheid om weg te kunnen uit de situatie. Tussen de honden in gaan staan werkt goed, Je hoeft je hond niet op te pakken, dat kan in deze situatie zelfs gevaarlijk zijn. De andere hond kan hem dan als een speeltje gaan zien en ernaar beginnen te happen. 

En wat als je het baasje bent van de ‘belager’? Kijk of de andere hond het echt wel leuk vindt. Heeft hij de staart tussen de benen? Is zijn houding heel laag? Bevriest de andere hond? Is het eenrichtingsverkeer in de interactie? Haal dan je hond rustig weg bij de andere hond. Ze zijn niet aan het spelen. Roep hem weg en zoek een geschikter speelkameraadje voor je hond.




Op donderdag 11 april wordt er weer een hele leuke en leerzame workshop over de taal van de hond georganiseerd. Lees verder > 

Lopen aan de lijn zonder trekken

Lopen aan de lijn zonder trekken. 

Mijn hond gedraagt zich perfect aan de lijn!

Mooi! Dan heb jij onderstaande tips en adviezen niet nodig. Misschien weet je iemand die ze wel nuttig zou vinden?

Of kan er best nog het één en ander verbeterd worden aan jullie wandeling tesamen?

Lees dan verder.

Waarom trekken honden eigenlijk aan de lijn?? 

Omdat ze de baas willen spelen?

Omdat ze dominant zijn?

Omdat ze eigenwijs zijn?

Welnee!!

Er zijn 2 hoofdzaken waarom honden aan de lijn trekken:

ze hebben geleerd dat het iets oplevert... en

ze lopen in een ander tempo dan wij.

Het meest gegeven advies: "zodra de hond aan de lijn trekt, ga je stilstaan". 

Werkt het?? Meestal niet!



Wat gebeurt er?

> Als je stil gaat staan, gaat de hond zitten of kijkt naar de baas en trekt niet meer aan de lijn.

> Zodra je weer verder begint te lopen, begint de hond weer te trekken.

> Jojo effect, het levert niet het gewenste resultaat.

> Voor zowel baas als hond is dit een zeer frustrerende methode.

> Ik ken niemand die dit consequent toe kan passen (je kunt tijdens het oversteken midden op de weg bijvoorbeeld niet stil gaan staan).

En tot slot, sommige slimmeriken gaan er juist meer van aan de lijn trekken... Hoe? Nou, zij leren dat trekken aan de lijn ervoor zorgt dat je stil gaat staan en als ze dan gaan zitten of naar de baas kijken dat iets oplevert. Dat maakt dat uiteindelijk het trekken aan de lijn dus alsnog iets oplevert....

Oeps!



Wat nu?

Wat werkt dan wel? Dat wil je natuurlijk ook weten! 

1 ste tip: 

Zorg ervoor dat de hond nóóit effect heeft met het trekken aan de lijn.

Houd de hand waarin je de lijn vast hebt op één vaste plaats zodat je niet ongemerkt een paar centimeters 'meegeeft'.

Als de hond trekt aan de lijn (zolang er spanning op de lijn staat):

• laat je hem niet snuffelen, 
• loop je niet mee op hem te laten plassen of poepen, 
• laat je hem niet met een andere hond in contact komen, 
• zorg je dat hij niet door andere mensen geaaid wordt. 
• Laat de hond ook zeker niet los lopen als hij trekt aan de lijn en zet ook de flexlijn nu niet op het standje 'flexen'. 

Als hij naar een van bovengenoemde doelen wil trekken, loop je er in een boogje omheen.


De hond leert nu dat het trekken aan de lijn geen effect meer heeft.

2de tip: 

Nu moet hij ook nog leren dat we eigenlijk willen dat hij rustig in hetzelfde tempo naast ons loopt. Dat moet je hem stap voor stap leren. Je loopt in eenzelfde tempo in een door jou gekozen richting. Begin met belonen op de momenten dat er heel even geen spanning op de lijn staat. Het maakt nog niet uit of de hond voor, achter, rechts of links loopt.

Beloon in ieder geval met je stem en soms met een brokje. Als de hond aan de lijn trekt, loop je rustig in hetzelfde tempo verder en je zegt niets tegen de hond.

Stap voor stap ga je iets meer van hem vragen en moet de hond steeds beter en netter naast je lopen. Niet te snel willen, de hond moet de kans krijgen om iedere stap te begrijpen voordat je verder gaat.

3de tip: 

Als 3de geef ik je nog een laatste bonus tip. Als je de vorige tips een tijdje goed toepast, zul je het volgende opmerken: de hond komt misschien nog wel op het einde van de lijn maar zal minder fanatiek zijn best doen om dan nog verder te trekken. En je zult merken dat je hond vaker aan een slappe lijn loopt en misschien zelfs al veel meer aandacht voor je heeft.



Over die aandacht voor jou hebben gaat de laatste bonus tip. Lopen aan de lijn heeft veel te maken met zelfbeheersing van de hond en aandacht hebben voor de baas. Hierbij geef ik je nog een aparte oefening die de hond leert om met jou bezig te zijn en de rest ‘los' te laten.



Begin in huis met deze oefening, dan in de tuin, dan op een rustige plaats buiten en stap voor stap met meer afleiding om jullie heen.

Doe de hond aan de lijn en ga stil staan. Je doet niets, niet de hond roepen, niet lokken, niets. Alleen wachten en goed naar hem kijken. Als hij zijn aandacht naar jou richt, dat kan zijn door naar je te kijken maar misschien ook door naar je toe te lopen, zijn hoofd naar je te draaien of zijn oor jouw kant op te draaien. Het gaat erom dat hij met je bezig is. Zodra je dat ziet, beloon je de hond, zeg goed zo tegen hem, geef wat lekkers of doe kort een spelletje met hem.

Als hij dit steeds vaker en langer gaat doen, ga je korte stukjes lopen met hem. Begin met 1 stap en maak het langzaam moeilijker door meer stappen achter elkaar te doen. Beloon de hond als hij op je let, als hij met je mee loopt of opmerkt dat je een bochtje maakt. Let op dat je de hond niet meelokt, niet met voer of lekkers in je hand gaan lopen! Hij moet eerst op je letten en dan krijgt hij pas iets van je.



Lopen aan de lijn is voor veel honden moeilijk. Het kost veel training en herhalingen om de hond dit te leren. Wil je graag persoonlijke coaching hierin en onder begeleiding hier veel mee kunnen oefenen? Cani-Connect organiseert in april een intensieve korte cursus speciaal over dit onderwerp. In een hele kleine groep leer je om met de hond zelfs in moeilijke situaties ontspannen aan de lijn te kunnen wandelen. Voor meer informatie, klik hier. 

Moeten we alles dan maar pikken van onze hond?!

Moeten we alles dan maar pikken van onze hond?!

In het vorige blog heb ik het er al over gehad dat ik het niet nodig vind om je hond fysiek te corrigeren om zo te laten zien dat je de baas bent en wat de regels zijn. Een baasje moet wel regels en grenzen aangeven, maar fysiek straffen is daar echt niet voor nodig. Je wordt er geen beter baasje van. Integendeel: boosheid wordt door de hond gezien als onzekerheid en instabiliteit van zijn baas. Zou jij iemand vertrouwen die je de ene keer lief aanhaalt en de andere keer een tik geeft? Nee toch?

Maar, moeten we dan alles maar pikken van onze hond? Nee, natuurlijk niet! We moeten hem heel duidelijk maken dat bepaald gedrag niet gewenst is. Hoe? Lees maar snel verder.

Kun je alle ongewenst gedrag negeren?

NEE! Ik merk dat veel mensen bij beloningsgerichte training toch nog vaak het idee hebben dat het vooral om 2 dingen gaat. 1. Goed gedrag belonen en 2. ongewenst gedrag negeren. Is dat nou werkelijk zo? Nee, met alleen deze 2 regels krijg je hoogstwaarschijnlijk geen net opgevoede hond die ook nog eens behoorlijk luistert. Er is een heleboel gedrag dat inderdaad stopt als we het negeren. Dat is alle gedrag dat de hond vertoont om aandacht te vragen. Bijvoorbeeld: piepen, blaffen en opspringen. Hoe kun je nu weten dat het gedrag is om aandacht te vragen, een hond kan ook piepen als hij pijn heeft of blaffen om te alarmeren. Daar is een eenvoudige regelje voor: een hond is bezig met datgene waar hij naar kijkt....Dus als hij piept en naar je kijkt is de kans groot dat hij op een reactie zit te wachten ("shhh", "stil", 'zucht...en kijk naar de hond'). Even voor alle duidelijkheid: negeren is doorgaan met waar je op dat moment mee bezig was zonder de hond aan te kijken, zonder hem aan te raken en zonder tegen of over hem te praten.

Om het toch maar weer wat ingewikkelder te maken, is er ook gedrag dat de hond weliswaar vertoont om aandacht te vragen maar wat je niet mag en kunt negeren. Ik heb wel honden (puppy's zelfs) meegemaakt die beten om aandacht te vragen. Zo was het natuurlijk in eerste instantie niet begonnen, maar dat is weer een ander verhaal. Tja, ga dan maar eens negeren, dat gaat natuurlijk niet. En hier zijn we dan aangekomen bij een van de situaties wanneer je wel degelijk iets moet doen.

Wanneer moet je ingrijpen en hoe?

Ingrijpen moet je dus doen als het ongewenste gedrag van de hond niet te negeren is omdat het pijn doet, zoals hierboven aangegeven. Een andere belangrijke reden wanneer je moet ingrijpen is als het ongewenste gedrag van de hond zelfbelonend is. Wat is zelfbelonend gedrag en wanneer is gedrag dan zelfbelonend? Als de hond, wanneer je het gedrag negeert, op de een of andere manier krijgt wat hij wil, zijn zin krijgt. Een aantal voorbeelden: Je staat het eten van de hond klaar te maken en plots springt hij hard tegen je op. Als je dit gedrag negeert en je gaat verder met zijn eten klaarmaken, krijgt de hond wat hij wil, namelijk eten. 'En snel een beetje!!' Of je bent met hem met de bal aan het spelen en terwijl je even iets langer wacht met de bal opnieuw te gooien, begint hij tegen je te blaffen. Als je in dit geval het gedrag van de hond negeert, levert het de hond gewoon weer de bal op. Misschien krijgt hij wel het idee dat je hem nu gooide juist omdat hij zo blafte. Negeren werkt hier dus duidelijk niet. Sterker nog, grote kans dat het gedrag zeer snel erger zal worden omdat je de hond versterkt in zijn gedrag.

Wat moet je dan doen in deze gevallen? Je gebruikt in deze situaties datgene wat de hond zo graag wil als middel om hem te straffen. Hij krijgt niet wat hij graag wil of je stopt met iets dat hij leuk vond om te doen of je neemt datgene waar hij dol op is van hem af. Terug naar het voorbeeld van het eten klaarmaken. Op het moment dat hij tegen je opspringt, waarschuw je hem met bijvoorbeeld het signaal "oeps" en vervolgens zonder nog iets tegen hem te zeggen, ruim je zijn eten weer op en ga je iets heel anders doen. Deze boodschap is héél helder voor je hond, geloof me. Dit maakt veel meer indruk dan tegen hem snauwen en hem een por geven terwijl hij vervolgens alsnog zijn eten krijgt. Dan krijgt hij én aandacht én zijn eten! Zo kunnen we ook de situatie met de bal nog eens onder de loep nemen. Als je nu stopt met spelen op het moment dat hij begint te blaffen, leert hij heel snel het verband te leggen. Blaffen = einde spel = niet leuk = niet meer doen.

Tot slot gaan we ook nog even terug naar het voorbeeld van het bijten om aandacht. Wat moeten we hier dan mee? In zo'n situatie kan een time-out goed werken. Een time-out is de hond tijdelijk van de sociale groep, het gezin, afzonderen. Aangezien de hond een sociaal dier is, is dit een pittige straf voor hem, zeker omdat het bijten als doel had om aandacht te krijgen. En wat bereikt de hond nu: het tegenovergestelde, even helemaal geen kans meer op aandacht en afgezonderd worden. Een toilet kan uitstekend dienst doen als time-out plaats. Afhankelijk van de situatie en de hond kun je er ook voor kiezen om zelf de ruimte even te verlaten en op die manier de hond alleen te laten en te isoleren.

Welke regels moet je toepassen om dit te laten werken?

Als je wil dat je hond gaat snappen welk gedrag je liever niet herhaald wilt zien, zul je een aantal regeltjes goed moeten toepassen.

• Timing. Bij het geven van een beloning moet het duidelijk zijn waarvoor de hond die beloning krijgt. Ook bij straffen (het wegnemen of stoppen van iets leuks of een time-out is voor je hond de straf) moet hij snappen welk gedrag ervoor zorgde dat er iets leuks werd weggenomen of stopte. Daarvoor kun je een waarschuwingssignaal gebruiken zoals "oeps" "nee" of " euh". Voorbeeld eten klaarmaken: op het moment dat de hond opspringt, zeg je "oeps" en vervolgens gaat het eten even niet door. 

• Consequent zijn. Een beloning kun je afbouwen en soms wel of soms niet geven. Bij een straf kan dat niet. Die moet je altijd geven als de hond dezelfde fout maakt, niet soms wel en soms niet. 

• Niet boos worden en zeker niet boos blijven. Honden leven in het NU. Boos blijven omdat hij tegen je opsprong of tegen je blafte is echt niet nuttig, de hond zal daar niets van begrijpen. Maar ook op het moment zelf heeft boos worden geen zin, de hond ziet je boosheid namelijk als onzekerheid en instabiliteit. Laat de straf liever overkomen als: "eigen schuld, dikke bult!", dat werkt veel beter. 

• Straf kort. Een straf hoeft niet lang te duren. Als je zijn eten hebt opgeruimd en 5 minuten daarna is de hond weer rustig, ga dan opnieuw zijn eten klaarmaken. Maar pas op: als hij weer opspringt....consequent zijn...!

Zo zie je maar , je hoeft dus absoluut niet alles maar te pikken van je hond. Zeker niet, een hond heeft behoefte aan duidelijke regels en er moeten grenzen gesteld worden. Als het goed is, heb je nu een idee gekregen hoe je deze grenzen voor je hond duidelijk kunt maken. Weer een stapje dichter bij een perfect opgevoede hond, die overal welkom is en waar je veel plezier aan beleeft!



Als je dit interessant vond om te lezen, heb je misschien ook interesse in een workshop over 'hoe honden leren'? Of wil je nog wat meer weten over goed leiderschap?

Waarom fysiek straffen niet werkt

Waarom fysiek straffen niet werkt

Tekst door: Sandra van Hulten en Roland Groenenboom


Wel of niet fysiek straffen is denk ik één van de meest bediscussieerde onderwerpen in ‘hondentrainingsland'.



Wat versta ik eigenlijk onder fysiek straffen of fysiek corrigeren?

• met de lijn corrigeren (aan de lijn trekken, de hond meesleuren)
• schoppen
• aan de oren trekken
• een tik(je) geven
• in de nek ‘bijten' of de hond aanstoten (‘Snap him out of it')
• in het nekvel pakken
• in de snuit knijpen
• in de lies knijpen
• enz.

Kortom, alles wat bedoeld is om de hond te laten stoppen met wat hij doet door hem een onaangenaam gevoel te geven.

En ja, ik weet het wel:

• 15 jaar geleden deed iedereen het en dat werkte prima, werd beweerd.
• Er zijn genoeg hondenscholen die het doen, zelfs al adverteren ze met het feit dat ze beloningsgericht trainen.
• En zelfs op TV wordt het gedaan.

Laten we eens een paar veelgehoorde misvattingen over fysiek corrigeren doornemen.

Maar de hond moet toch weten wie de baas is?

De hond moet weten tot wie hij zich kan richten voor steun, veiligheid en instructies: hij zoekt een betrouwbare leider. Dat is degene die hij zal respecteren. Als je hond weet wat hij aan je heeft, als je consequent bent en rustig blijft en als je steun biedt op het juiste moment, dan weet hij dat jij zijn baasje bent.

Maar honden corrigeren elkaar toch ook fysiek?

Een veelgehoorde reden waarom het oké is om je hond fysiek te straffen. En het klinkt ook wel logisch. Als de honden elkaar zo begrijpen, waarom zouden we ze dan niet in hun eigen taal ‘aanspreken'? Het is waar dat honden grommen, hun tanden laten zien en soms zelfs happen om elkaar iets duidelijk te maken. Voor honden zijn deze vormen van “agressie” echter bedoeld om een erger conflict uit de weg te gaan. Ze sussen elkaar en voorkomen zo echte ruzie. Als ik mensen hun hond zie corrigeren is dat bijna altijd uit machteloosheid en/of frustratie. Bovendien zijn wij geen honden en ziet de hond ons ook niet als soortgenoot. We kunnen dus wel proberen om die grom of beet na te doen, maar hoe overtuigend zal het zijn?

Maar ik moet hem toch leren wat hij niet mag?

Het is erg belangrijk om de hond te leren wat wel en wat niet mag. Hij moet leren dat er regels zijn en bepaalde grenzen. Die regels en grenzen moeten dan wel onder alle omstandigheden consequent worden toegepast.

Stel je voor: vanaf morgen mogen we ineens niet meer door groen rijden. Vanaf morgen is rood licht het teken om door te rijden. Maar dat vertel ik je niet. Naast een hoop ergernis en misverstanden dat het plotseling veranderen van deze basisregel zal opleveren, krijg je ook nog eens een boete voor door groen rijden, want dit zijn de nieuwe regels!

Zo raakt onze hond ook wel eens gefrustreerd, want ongemerkt veranderen wij, als baasje, vaak de regels voor wat onze hond wel of niet mag doen.

Bijvoorbeeld, als hij nog een schattige puppy is, vinden we het niet erg als hij tegen ons opspringt. Maar een jaar en 25 kg later, mag hij echt niet tegen die oude dame met haar nette pakje opspringen. De hond hiervoor plotseling wél corrigeren zal hij natuurlijk niet kunnen begrijpen. Die oude dame is ook leuk en opspringen levert nu eenmaal vaak aandacht op, dus waarom zou je het niet proberen? Trouwens, jij snapte toch ook niet waarom je die bekeuring kreeg voor door groen licht rijden omdat niemand je had ingelicht dat de regels waren veranderd?



Nee, ik denk dat het niet nodig is om je hond fysiek te corrigeren om zo te laten zien dat je de baas bent en wat de regels zijn. Een baasje moet regels en grenzen aangeven, maar fysiek straffen is daar echt niet voor nodig. Je wordt er geen beter baasje van. Integendeel: boosheid wordt door de hond gezien als onzekerheid en instabiliteit van zijn baas. Zou jij iemand vertrouwen die je de ene keer lief aanhaalt en de andere keer fysiek straft? Nee toch?

Maar, moeten we dan alles maar pikken van onze hond? Nee, natuurlijk niet! We moeten hem heel duidelijk maken dat bepaald gedrag niet gewenst is. En over hoe we dat kunnen doen? Daarover de volgende keer meer! Wordt vervolgd…

Vergeet niet om je aan te melden voor de nieuwsbrief zodat je ook het vervolg direct per mail ontvangt.

O, wacht nog even! De allerbelangrijkste reden waarom fysiek straffen niet werkt heb ik nog niet eens genoemd: het is niet leuk om zo met je hond om te gaan!



Als je dit interessant vond om te lezen, hebje misschien ook interesse in een workshop over 'hoe honden leren'? Of wil je nog wat meer weten over goed leiderschap?

De taal van de hond? Hoe honden leren. Dit is wat er vaak gebeurd!

De taal van de hond? Hoe honden leren. Dit is wat er vaak gebeurd!

Tekst door: Sandra van Hulten en Roland Groenenboom


‘Hujambo, jinsi wewe?'

....

‘Hujambo!" .... "Hujambó!!!'

Ik was op de middelbare school niet zo'n talenwonder.

‘Bonjour, comment ça va?'

Hoe was het ook alweer?

Je suis, vous êtes, il est... Pff, best lastig. Lang leve Google vertalen! :-)

En al die woordjes die je moest leren en onthouden! Weet jij ze nog? Maison (huis), voiture (auto), table (tafel), chaise (stoel), chien (hond)...



Die “chiens” zouden eigenlijk ook eens een andere taal moeten leren. Die van ons! Zij communiceren namelijk, naast door te blaffen, piepen, janken, enz., onder andere met de lichaamshoudingen en soepelheid van het lichaam, de stand van de staart en oren, hun manier van bewegen en gelaatsuitdrukkingen. Als we ons niet realiseren hoe moeilijk het is voor de hond om onze taal te begrijpen en we zijn ons niet bewust van de taal die de hond spreekt, ontstaat er al snel miscommunicatie. Wij zeggen iets tegen de hond waarvan we verwachten dat hij het begrijpt en de hond op zijn beurt communiceert op zijn manier en neemt aan dat wij hem snappen. Hmmm. Om een goede relatie met je hond (en niet alleen met je hond natuurlijk!) op te kunnen bouwen is het van essentieel belang dat je elkaar begrijpt.

Baas en hond begrijpen elkaar niet altijd helemaal 

Wat kan er mis gaan? Hieronder een tafereeltje in een willekeurig park, beschreven vanuit het perspectief van het baasje. 

Het baasje vindt het tijd om naar huis te gaan, maar hond Bello speelt nog druk met een andere hond. Het baasje roept: ‘Bello, kom hier'. Bello maakt geen aanstalten om te komen, hij speelt gewoon verder. Het baasje kijkt op haar horloge en mompelt ‘Hij doet weer net alsof hij doof is'. ‘Bello! Kom hier nu!!' roept ze, al enigszins geïrriteerd. Nu kijkt Bello op. ‘Hij heeft me dus toch gehoord', verzucht het baasje. Bello komt een paar passen dichterbij. ‘Schiet eens op!', roept het baasje, snel op hem af lopend om hem aan te lijnen. ‘Verdorie, nu maakt hij een bochtje en loopt weer van me weg!', klaagt het baasje in zichzelf, om zich vervolgens boos tot de hond te richten. ‘Eigenwijze hond! Hierkomen, nu!'. Ondertussen heeft de baas van de andere hond Bello kunnen pakken. Boos beent Bello's baasje op hem af en spreekt hem bestraffend toe. "Dat is foei, hè! Je moet komen als ik je roep! Als je dat nog eens doet, mag je niet meer spelen met andere honden, hoor!' Het doet haar deugd dat de hond de boodschap heeft begrepen, want Bello lijkt zich duidelijk schuldig te voelen. Hij duikt ineen en kijkt zijn baasje onderdanig aan. ‘Misschien heeft hij het nu eindelijk geleerd voor de volgende keer', zegt het baasje tegen de andere hondeneigenaar en loopt met Bello naar de auto. Bello loopt mee zonder protest, maar kijkt nog wel een paar keer achterom naar zijn speelkameraadje, die traag kwispelend achterblijft.



Nu Bello's versie van het voorgaande tafereel:

‘Lekker spelen met een andere hond. Lekker spelen met een andere hond. Lekker spelen met een andere hond. Lekker spelen met een andere hoooooond! Ik vind het echt ge-wel-dig om te spelen met een andere hoooooond!' Bello gaat er helemaal in op. Het is eigenlijk hetzelfde als wanneer jij een heel spannende voetbalwedstrijd zit te kijken. Of je favoriete serie. Ken je dat? Dan hoor je het soms ook niet als iemand iets tegen je zegt. ‘Hè, zei je wat?'

‘Bello! Kom hier sasa!' Bello hoort zijn baasje roepen, kijkt op en loopt enigszins twijfelend in haar richting. ‘Haraka juu!', klinkt het. ‘Geen idee wat ze zegt', denkt Bello, maar ziet zijn baasje in een wat dreigende houding snel naar hem toe lopen. ‘Ik zal proberen om haar wat te kalmeren, al heb ik geen idee wat er aan de hand is', denkt Bello. Hij loopt in een bochtje en draait wat van zijn baasje weg (voor honden een signaal om de ander te kalmeren). Oei! Nu gaat het helemaal mis. ‘Mjuvi mbwa! Hierkomen sasa!' Het baasje gaat nog harder schreeuwen en komt nu zeer dreigend aangesneld. ‘Hiyo ni aibu eh! Unapaswa kuja wakati mimi wito! Kama wewe kufanya hivyo tena, unapaswa kucheza na mbwa wengine kusikia!' zegt zijn baasje op beschuldigende toon. ‘Wat is er toch aan de hand en wat bedoelt ze?' denkt Bello, ‘Ik snap er niets van en ze maakt me bang!'. Bello 'vertelt' dat hij bang is door een lage houding aan te nemen en loopt om de vrede te bewaren met zijn baasje mee. Terwijl hij omkijkt naar zijn speelkameraadje denkt hij ‘Nou, volgende keer maar een beetje oppassen voor mijn baasje. Die is zo onvoorspelbaar. Die luistert helemaal niet naar me. Daar valt niet mee te communiceren...'.

Miscommunicatie! Waar gaat het mis? 

We gaan er als mensen vaak te snel van uit dat de hond wel snapt wat we zeggen, terwijl we meer tijd zouden moeten nemen om de hond onze woordjes, onze commando's, goed aan te leren en op te volgen. Ook in een moeilijke situatie met veel afleiding. Dat vergt training. Een hond die in een rustige situatie komt als je hem roept, weet niet automatisch wat er van hem verwacht wordt als er veel afleiding is. Stel je maar eens voor: je hebt de franse woordjes van hierboven (weet je ze nog?) op school geleerd. Nu zegt iemand iets tegen je in het Frans terwijl je die spannende voetbalwedstrijd of je favoriete serie zit te kijken. En bovendien voegt diegene, als hij zich herhaalt, allerlei woorden toe die je helemaal nooit geleerd hebt! 'Hè, wat zei je?' Alleen herhalen wat je al hebt gezegd werkt niet om een andere taal te leren, zeker niet als er telkens nieuwe, onbekende woorden aan toe worden gevoegd. Als je niet eerst leert wat de woordjes betekenen en iemand blijft ze op steeds weer een andere manier tegen je herhalen, dan verlies je snel de aandacht en geef je het op om diegene te willen verstaan. De woordjes worden RUIS.

Terug naar het tafereel in het park. Je hebt als baasje de hond geleerd te komen op het commando ‘Hier!'. Hij hoort je de eerste keer niet omdat hij opgaat in het spel met een andere hond. Je herhaalt het commando maar nu met toegevoegde woorden die de hond niets zeggen omdat hij ze nooit geleerd heeft en ze voor de hond dus overbodige informatie zijn, ruis. Voor mensen is het gebruikelijk om als een ander mens – een kind, bijvoorbeeld – niet luistert hetzelfde nogmaals te zeggen, maar telkens op een iets andere manier, met iets andere woorden, totdat de boodschap bij de ander aankomt. Voor een hond komt het veranderen van het commando of het toevoegen van woorden overeen met wat Swahili voor ons betekent: ruis. Zorg er dus voor dat je de hond helpt in situaties waarin hij (nog) niet doet wat je hem vraagt door alleen de geleerde woordjes, de commando's die hij kent, te gebruiken. Daarmee leg je hem eigenlijk uit wat de betekenis is van het woordje. Na herhaaldelijk oefenen en vaker 'uitleggen' (helpen dus) zal de hond gaan begrijpen wat je van hem wil. Resultaat: een hond die doet wat je hem vraagt!

Verder moeten we ons bewust zijn dat de hond voornamelijk met zijn lichaam communiceert. Hij vertelt ons óók iets en geeft alleen maar die informatie die essentieel is om zijn boodschap over te brengen. Honden zijn meesters in communicatie, maar hondentaal komt niet voor in Google vertalen! Daarom hieronder in beeld een aantal voorbeelden van hondentaal. Dít is wat de hond je wil vertellen met zijn lichaam! Do you speak dog? 



Wist je dat we regelmatig een hele leuke en leerzame workshop over de taal van de hond organiseren? Lees verder > 

Roedelregels, dominantie en hoe word je een beter baasje?

Roedelregels, dominantie en hoe word je een beter baasje?

• Als baasje moet je eerst door de deur of een smalle doorgang. 
• Als baasje moet je eerst eten. 
• De hond mag niet op de bank of bed. 

Dit zijn een aantal van de ´regels van de roedel´ of ´dominantieregels´ die menig hondeneigenaar toepast in de omgang met zijn trouwe viervoeter en zo probeert een beter baasje voor hem te zijn. Ik heb zo mijn twijfels bij de uitvoering van die regels en daarmee over het algemene nut ervan.

Hond eerst door de deur? 

Neem nu de regel dat je als baasje eerst door een deur of smalle doorgang moet gaan. Ik zie vaak genoeg mensen die deze regel proberen uit te voeren. Ze proberen zich met veel getrek en fysieke overmacht als eerste door de deur te wurmen. Waarna de hond vervolgens langs hen heen naar buiten stormt en zijn baasje naar de dichtstbijzijnde boom sleurt.

Hond eet als laatste!

Nog een voorbeeld, de regel dat de baas eerst eet, is afgeleid van de regels in een roedel wolven, waar de zogenaamde Alfa wolf als eerste eet. Als we deze regel toepassen bij onze hond of pup (waarbij wordt vergeten dat wolvenpups uiteraard voorrang krijgen, als voortbestaan van de groep) levert dit in het minst gunstige geval een maaltijd lang een bedelende, zeurende hond op, die hiervoor ook nog eens wordt beloond doordat hij nu eindelijk zijn eten krijgt.

Hond op de bank? 

Dan de regel die voorschrijft dat je de hond nooit op bank of bed moet laten. Dat zou hem het idee geven dat hij de baas is. Hoewel ik me redenen genoeg kan voorstellen waarom je de hond niet op de bank wil laten (bezoek wat hier misschien niet van is gediend, haren en kwijl op de bank, slijtage), liggen de meeste honden daar gewoonweg omdat het een zeer comfortabele plek is en niet omdat ze daar de baas liggen te spelen.


Naar mijn mening zorgen deze roedelregels er dus niet automatisch voor dat je een beter baasje voor je hond wordt. Wel ben ik ervan overtuigd dat er regels voor de hond moeten zijn en dat hij behoefte heeft aan structuur en leiding. Maar hoe dan?!

Goed leiderschap 

Ik zie alles wat de hond wil als een beloning voor hem. En ik bedoel daarmee niet alleen een snoepje krijgen, maar ook aandacht, een kluifje krijgen, naar de hond kijken, de riem pakken om te gaan wandelen, zijn waterbak vullen, in en uit de auto mogen, mogen snuffelen, vrij mogen rennen en met andere honden spelen en zo kunnen we er waarschijnlijk nog een aantal noemen.

Bij al deze 'beloningen' ben ik me ervan bewust dat ze gedrag versterken. Dat betekent dat de kans groter wordt dat een hond het gedrag dat voorafging aan de 'beloning' zal herhalen, het heeft hem immers iets positiefs opgeleverd. Dit is hoe honden in elkaar zitten, het zijn egoïsten en opportunisten, steeds op zoek naar hun eigen voordeel. Niets mis mee hoor, we moeten het ons alleen wel beseffen en nog liever, er slim gebruik van maken.

Zorg ervoor dat de hond steeds iets doet wat je van hem wil, voordat je hem iets geeft dat hij van jou wil. Dat hoeven echt niet steeds een hele serie oefeningen te zijn, helemaal niet. Nee, zoek het in praktische dingen. In veel situaties is zelfbeheersing, rustig gedrag en aandacht voor de baas wat we eigenlijk willen van de hond.

Dus, als de hond rustig ergens ligt te wachten -wat wij van de hond willen-, pak je zijn riem –en beloning 1 is binnen!- en roep hem om een wandeling te maken. Voordat je zijn riem en halsband om doet, wacht je tot hij rustig is of vraag hem om te gaan zitten. Alweer een beloning te pakken! Naar buiten mogen gaan, zie ik ook als een beloning, dus ook hier weer wachten op een rustige hond die aandacht voor je heeft. Tijdens de wandeling mag de hond misschien loslopen en lekker rennen en ravotten met andere honden. Uiteraard is ook hier een enorme beloning te verdienen! Rustig zijn en wachten op toestemming van de baas voordat dit feest kan beginnen.

Ook in huis is dit toepasbaar. Je kunt wachten tot de hond met zijn speelgoed komt aanlopen, het voor je voeten of op schoot werpt en om je aan te moedigen met zijn neus tegen je been of onder je arm duwt. Nu is de beloning het samen gaan spelen en als je dat op dit moment doet, beloon je de hond voor zijn zeurende gedrag. Heb je een hond die hier gevoelig voor is en snel leert, dan heb je al snel een hond die de hele dag speelgoed voor je voeten gooit en die vervelend wordt als je 's avonds even rustig tv wilt kijken of aan de telefoon zit. (herkenbaar?). Speel met hem, maar op een ander moment. Ga met hem spelen als hij rustig ligt. Zorg dat jij degene bent die het initiatief neemt om het spel te starten, bepaal bovendien wat voor spelletje je gaat doen en minstens net zo belangrijk, zorg ook nog ervoor dat jij degene bent die het spelletje weer beëindigt. 



En nu?! Heeft de hond nu al geleerd dat jij de baas bent en de regels opstelt? Jazeker, de hond leert op deze manier namelijk dat jij als baasje een essentiële schakel bent naar voor hem belangrijke zaken. Hij wordt op een goede manier afhankelijk van je en gaat jou als toegangspoort zien tot de dingen die hij graag wil.Ook leert hij zo wat hij moet doen om het te krijgen.

Eindresultaat: de hond weet dat, als hij doet wat je van hem wil (een oefening, maar dus ook 'gewoon' rustig zijn en aandacht voor je hebben) dat er een mogelijkheid is dat hij iets krijgt wat hij van jou wil. Maar jij bepaalt of en wanneer hij dat krijgt. Dit zorgt ervoor dat je weet wat je aan elkaar hebt, dat je een goed op elkaar ingespeeld team wordt en dat je vertrouwen hebt in elkaar!

Wil je nog meer weten over Leiderschap, oefenen met voorbeelden en leren hoe je een nòg beter baasje wordt? Lees verder >